Su ayak izi gelecek nesiller için oldukça önemli bir konu. Son günlerin en çok merak edilen konularından birisi olan su ayak izi nedir, nasıl hesaplanır birlikte inceleyelim.
Su ayak izi nedir?
İlk defa 2002 yılında duyduğumuz su ayak izi kavramı, bir ürünün veya servisin oluşması esnasında oluşan su tüketimini ölçmekte kullanılan bir araçtır. Günlük yaşamımız içindeki yeme-içme, kişisel bakım ve temizlik için kullandığımız ve tükettiğimiz su, bu tüketim içerisinde çok ama çok az bir yer kaplıyor aslında. Halbuki kullandığımız pek çok araç için tonlarca litre su kullanılıyor ve tüm bunları hesaba kattığımız su ayak izi oluşuyor.
Dünyada hali hazırda kısıtlı olan su miktarını iyi kullanabilmek önemli. Zira yağmurlar ve akarsular yaşamına devam ederken en önemli noktayı atlıyoruz; su kaynaklarını yeniden kullanabilmek. Su kaynaklarını hızla kirletirken suyun yeniden kullanılmasını da aslında engelliyoruz.
Su ayak izi Mavi, Yeşil ve Gri su ayak izi olmak üzere üç farklı şekilde hesaplanabiliyor. Bu üç hesaplamada şebeke, kuyu/yüzey suyu ve yağmur suyu ve kirletinicilerin suyun yeniden kullanılabilirliğini ölçebilecek şekilde hesaplıyoruz ve genel bir ölçek belirliyoruz.
- Mavi su ayak izi, bir ürün veya hizmetin üretimi esnasında yeraltı ve yüzey su kaynaklarını ifade eder. Yani evsel kullanım, tarım ve fabrikalar bu kategoriye giriyor.
- Yeşil su ayak izi, bir malın üretimi için gereken yağmur suyunu ifade ediyor. Birim alana düşen yağışın toprakta kalması, yeraltı sularına karışmayan sular yeşil ayak izini oluşturur.
- Gri su ayak izi ise dünyadaki mevcut su kalitesi standartlarını koruyabilmek için kirliliğin azaltılması ya da tamamen ortadan kaldırılması için kullanılan tatlı su miktarını ifade eder. Dolayısı ile endüstriyel tüketim arttıkça buradaki su miktarı da azalacaktır.
Su ayak izi nasıl hesaplanır?
Su ayak izini, birey bazında; ürün, sektör, şehir ve ülkelere göre hesaplayabiliyoruz. Üretim ve işleme noktasında ISO 14046 standartları kullanılmaktadır. Bu da su ayak izini değerlendirme ve raporlama aşamasında uluslararası standardı belirtmektedir. Bu standarda göre her kategoride su ayak izini çıkarmak ve bunu kamuoyu ile paylaşmak mümkün hale geliyor.
